De Vlaamse regering wil de voorwaarden voor de verlaagde registratierechten aanscherpen. Wie een huis koopt aan 2% zal er voortaan gedurende minstens een jaar zijn domicilie moeten hebben. Gemengde en gesplitste aankopen komen niet meer in aanmerking.

Om geen 12 maar 2 procent registratierechten te betalen op de aankoop van een woning volstaat het vandaag dat de koper geen volle en volledige eigenaar is van een ander vastgoed en zich binnen drie jaar in het pand domicilieert. Vroeger moest het domicilie ook minstens drie jaar behouden blijven bij een aankoop volgens het regime van klein beschrijf, maar die voorwaarde werd een tiental jaar geleden afgeschaft.

De vaststelling is dat dit tot misbruik heeft geleid, waarbij kopers zich maar enkele weken op het nieuwe adres vestigen of een deel van hun bestaande eigendom overdragen aan een familielid om een buitenverblijf te verwerven tegen een tarief van 2 procent. “We hebben gemerkt dat sommigen de boel belazeren”, zegt minister van Financiën Ben Weyts (N-VA) in Het Laatste Nieuws.

Daarom voert de Vlaamse regering vanaf 1 januari de behoudsvoorwaarde weer in voor alle aankoopovereenkomsten die vanaf die datum worden ondertekend, voor een termijn van een jaar. De domiciliëring moet bovendien ‘ononderbroken’ blijven.

Dat betekent volgens de minister niet dat partners die binnen het jaar na de aankoop van een huis uit elkaar gaan, gedwongen worden nog maanden te blijven samenwonen. “In dat theoretische geval kan de 2 procent blijven gelden zonder dat ze daar allebei moeten blijven wonen, namelijk wanneer de ene partner de andere uitkoopt en er als enige gedomicilieerd blijft”, aldus de woordvoerder van Ben Weyts.

Gezamenlijke aankopen

Vlaanderen verduidelijkt ook de regels voor gezamenlijke aankopen door een natuurlijke persoon en een vennootschap. De Vlaamse Codex Fiscaliteit stelt vandaag dat alleen aankopen door natuurlijke personen kunnen tegen het tarief van 2 procent. Aankopen door een vennootschap moeten tegen 12 procent gebeuren. Vandaag wordt die voorwaarde per verkrijger afzonderlijk beoordeeld, zegt CIB.

Bij een gezamenlijke aankoop tussen een natuurlijke persoon en een vennootschap kan de natuurlijke persoon daardoor zijn aandeel kopen tegen 2 procent, terwijl de vennootschap 12 procent betaalt.

Dat scenario wordt door het voorontwerp van programmadecreet van de Vlaamse regering uitgesloten vanaf 1 januari, zegt CIB. “Vanaf dan zal de aankoop ‘uitsluitend’ door natuurlijke personen mogen gebeuren om 2 procent te kunnen betalen. Is een rechtspersoon medekoper, dan betaalt iedereen 12 procent, ook de natuurlijke persoon.”

Gesplitste aankopen

De Vlaamse regering wil ook gesplitste aankopen uitsluiten van het voordeeltarief. Vandaag komen bij een gesplitste aankoop de kopers van het vruchtgebruik mogelijk in aanmerking voor 2 procent. Zij verwerven immers samen met de kopers van de blote eigendom, die het pand niet betrekken, de volle eigendom.

Het voorontwerp van programmadecreet vermeldt volgens CIB nu dat alleen aankopen in volle eigendom nog recht geven op het tarief van 2 procent. “Uiteraard kan een aankoop in volle eigendom nog steeds verdeeld zijn onder meerdere kopers. Alleen moeten ze elk een bepaald percentage volle eigendom verwerven.”

Sociale verhuur

Het verlaagde tarief van 2,4 procent in de onroerende voorheffing bij verhuur aan een woonmaatschappij wordt afgeschaft. Volgens de regering speelt dat voordeel ‘in de praktijk een onvoldoende en slechts marginale rol om verhuurders te overtuigen om hun woning aan een woonmaatschappij te verhuren’. Het tarief blijft alleen gelden als de huurovereenkomst van start is gegaan voor 1 januari 2026.

Leegstandsheffing

Het programmadecreet voorziet tot slot ook in een verhoging van de leegstandsheffing voor bedrijfsruimten. “De huidige percentages worden gelijkmatig verhoogd met 12 procent”, besluit CIB.

De Tijd