De renovatieplicht krijgt veel kritiek, vooral vanwege de

zorgen dat het de huizenprijzen zal opdrijven. De

bouwsector is het daar niet mee eens en probeert de

negatieve perceptie te veranderen met een nieuw voorstel

voor de volgende Vlaamse regering, dat huizen juist

betaalbaarder zou moeten maken. Maar zal dit ook echt

gebeuren? Wij spraken met Caroline Deiteren, topvrouw

van bouwfederatie Embuild, en stelden haar enkele

prangende vragen. “Dat de renovatieplicht gunstig is voor

onze sector? Dat zal ik niet ontkennen,” geeft ze toe.

• Waarom lanceert de bouwfederatie een voorstel om de

renovatieplicht te verbeteren?

Caroline Deiteren: “Omdat we voelen dat de renovatieplicht

onder druk staat. We zagen dat onder meer in de kiescampagne.

Mensen denken dat ze woningprijzen duurder maakt,

terwijl dat niet klopt. Slecht geïsoleerde huizen met lage

EPC-scores (EPC is een certificaat dat aangeeft hoe energiezuinig

een woning is, red.) zijn goedkoper geworden sinds de

invoering van de renovatieplicht. Aan het einde van 2023 waren

huizen met EPC-label E of F (de laagste scores, red.) al

bijna 4 procent goedkoper dan in dezelfde periode in 2022.

Voor België is dat zeer uitzonderlijk.”

• Hoe willen jullie de renovatieplicht vlotter verteerbaar

maken voor Vlamingen?

“Door hen te helpen de prijs van een nieuwe woning te drukken.

Als je vandaag een huis wilt kopen, dan krijg je enkel de vraagprijs

te zien. Wij vinden dat een verkoper ook moet laten zien

hoeveel het zou kosten om het huis te renoveren tot EPC-label

D. En zelfs de kost voor een renovatie tot EPC-label A zou getoond

moeten worden. Zo krijgen geïnteresseerde kopers een

idee van wat hen nog te wachten staat. We merken dat mensen

de renovatiekost nu soms niet in rekening nemen of zwaar

onderschatten.”

Dat wordt dan een nieuwe verplichting voor verkopers,

opgelegd door de overheid?

“Dat moet bekeken worden. Het kan juridisch verplicht worden,

maar het zou ook een afspraak met de vastgoedmakelaars

kunnen worden.”

• Wie bepaalt de kostprijs van de renovatie? De verkoper

zelf? Of een expert?

“De verkoper zelf laten beslissen, lijkt ons ook geen goed idee.

En voor ieder huis een expert inschakelen ook niet. We denken

eerder aan een automatisch systeem dat rekening houdt

met de parameters van het huis en met de gemiddelde prijzen

voor renovatiewerken. De Vlaamse overheid zou zo’n systeem

in samenspraak met de Vlaamse aannemers kunnen ontwikkelen.”

• Dus ik zou enkel een gemiddelde raming van de renovatiekost

te zien krijgen?

“Klopt. Het zou een richtprijs zijn. Ik geef toe, het is geen perfect

systeem. Maar dat betekent niet dat we het niet moeten overwegen.

Het kan mensen volgens ons echt helpen om hun kosten

beter in te schatten.”

• Hoe zal dat huizen goedkoper maken?

“Er zal automatisch een ‘renovatiekorting’ ontstaan. Als kopers

zich bewuster zijn van de renovatiekosten, dan zullen ze correcter

bieden. Verkopers zullen ook genoodzaakt zijn om hun

woning realistischer te prijzen. De marge om te onderhandelen

zal groter worden en dat zal de prijzen drukken. In een ideale

wereld evolueren we naar woningen waarvan de renovatiekost

integraal in de prijs verrekend zit. Het zou betekenen dat je voor

twee dezelfde huizen in dezelfde straat een gelijkaardige prijs

betaalt, ook al is het ene huis EPC-label B en het andere EPC-label

E. Dat laatste zal in aankoop veel goedkoper zijn, maar daar

moet je de renovatiekost dan bijtellen. Als je dat doet, dan zou

de prijs even hoog klimmen als het huis met label B.”

• Voorwaarde is wel dat de verbouwkosten én de EPC-labels

correct ingeschat worden. Met die labels zijn vandaag

al veel problemen.

“Het EPC-systeem is vandaag inderdaad onvoldoende betrouwbaar.

Misschien moet er in die labels meer nadruk komen

op het reële energieverbruik – en niet enkel op het theoretische

– en moet er meer nadruk liggen op de CO2-impact van het

gekozen verwarmingssysteem. Maar we vinden het gebruik

van EPC-labels principieel wel nog steeds zinvol.”

• Waarom zouden we de renovatieplicht niet gewoon afvoeren?

Zodat mensen opnieuw op eigen tempo kunnen

verbouwen.

“Dat zou een slecht signaal zijn. Veel mensen zouden verbouwingen

dan opnieuw uitstellen. Daarom vinden we het ook

geen goed idee om de deadline voor de renovaties op te trekken

van vijf jaar naar pakweg acht of tien jaar. We mogen niet

vergeten waarom de renovatieplicht belangrijk is. Europa heeft

ons klimaatdoelen opgelegd en als we die willen halen, moeten

we aan een zeer hoog tempo renoveren. De oorlog in Oekraïne

heeft bovendien laten zien dat het voor onze onafhankelijkheid

cruciaal is om zuiniger om te springen met energie.”

• De renovatieplicht is voor de bouwsector ook erg lucratief.

Zijn jullie daarom zo’n hevige voorstander?

“Ik zal niet ontkennen dat de renovatieplicht goed is voor onze

sector. Maar onze motivatie om het te verdedigen gaat breder.

We geloven echt dat het woningen op termijn betaalbaarder

zal maken, dat het de energiefactuur van mensen zal drukken

en dat het ons zal helpen om de klimaatdoelstellingen te halen.

De voordelen zijn dus voor iedereen. We hopen dat de volgende

Vlaamse regering ambitie blijft tonen en de renovatieplicht

overeind houdt. Mits bijsturingen, zoals ons idee om voortaan

ook de renovatiekosten te tonen naast de vraagprijs.”